Boris Yeltsin ký Tuyên bố Belavezha vì một số lý do chính sau:
1. **Phản ánh thực tế chính trị**: Tuyên bố Belavezha được ký vào ngày 8 tháng 12 năm 1991, phản ánh thực tế chính trị rằng Liên Xô đã không còn tồn tại như một chủ thể của quan hệ quốc tế và một thực thể địa chính trị¹.
2. **Cơ sở pháp lý**: Hiệp định dựa trên "Hiệp ước về việc thành lập Liên Xô" ký năm 1922 và "Đồng minh dựa trên ý chí tự do cộng hòa" tại Điều 72 của Hiến pháp Xô viết năm 1977, cho phép các nước cộng hòa có quyền tự do rút khỏi Liên Xô¹.
3. **Chủ nghĩa dân tộc**: Sự gia tăng của chủ nghĩa dân tộc trong các nước cộng hòa và mong muốn của họ về độc lập đã thúc đẩy việc ký kết tuyên bố¹.
4. **Sự nhất trí của các nước cộng hòa**: Tuyên bố được ký bởi lãnh đạo của Nga, Ukraina và Belarus, thể hiện sự nhất trí giữa các nước cộng hòa lớn trong việc giải thể Liên Xô và thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)¹.
5. **Mất ổn định**: Liên Xô đã trải qua một thời kỳ mất ổn định chính trị và kinh tế nghiêm trọng, và việc ký kết tuyên bố là một phản ứng đối với tình hình đó¹.
6. **Sự phê chuẩn của các Xô viết Tối cao**: Sau khi tuyên bố được ký, nó đã được Xô viết Tối cao của Ukraina, Belarus và sau đó là Nga phê chuẩn, làm cho nó trở thành một quyết định chính thức¹.
Tuyên bố Belavezha đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử, dẫn đến sự giải thể chính thức của Liên Xô và sự ra đời của các quốc gia độc lập mới.
Nguồn: Cuộc hội thoại với Bing, 9/5/2024
(1) Hiệp định Belovezha – Wikipedia tiếng Việt.
https://vi.wikipedia.org/wiki/Hiệp_định_Belovezha.
(2) Boris Nikolayevich Yeltsin – Wikipedia tiếng Việt.
https://vi.wikipedia.org/wiki/Boris_Nikolayevich_Yeltsin.
(3) Boris Yeltsin: Người nông dân làm tổng thống Nga dân chủ.
https://nghiencuuquocte.org/2021/12/15/boris-yeltsin-nguoi-nong-dan-lam-tong-thong-nga-dan-chu/.
(4) Boris Yeltsin: Người nông dân nổi dậy làm tổng thống Nga dân chủ.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-55336238.